เม็ดมีด Insert คืออะไร? มีวัสดุและลักษณะการใช้งานแบบใดบ้าง?
เม็ดมีด Insert คืออะไร? มีวัสดุและลักษณะการใช้งานแบบใดบ้าง?
เม็ดมีด Insert คืออะไร?
เม็ดมีด (Insert) เป็นเครื่องมือตัดเฉือนที่ใช้ในงานกลึง งานกัด และงานเจาะโลหะ โดยถูกออกแบบให้สามารถถอดเปลี่ยนได้เมื่อสึกหรอ ซึ่งช่วยลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน วัสดุของเม็ดมีดมักทำจากคาร์ไบด์ (Carbide), เซรามิก (Ceramic), เซอร์เมท (Cermet) หรือเพชรสังเคราะห์ (PCD) เพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งานที่แตกต่างกัน
วัสดุของเม็ดมีดแต่ละชนิด
1. คาร์ไบด์ (Carbide)
- เป็นวัสดุที่นิยมใช้มากที่สุด เนื่องจากมีความแข็งแรงและทนต่อการสึกหรอสูง
- เหมาะสำหรับงานกลึง กัด และเจาะที่ต้องการความเร็วสูง
- มีทั้งแบบไม่เคลือบและเคลือบสารป้องกันการสึกหรอ เช่น TiN, TiAlN เพื่อเพิ่มอายุการใช้งาน
2. เซรามิก (Ceramic)
- ทนต่ออุณหภูมิสูงและสามารถตัดเฉือนด้วยความเร็วสูงกว่าเม็ดมีดคาร์ไบด์
- เหมาะสำหรับการกลึงเหล็กชุบแข็งและซูเปอร์อัลลอยด์
- เปราะกว่าคาร์ไบด์ จึงต้องใช้งานอย่างระมัดระวัง
3. เซอร์เมท (Cermet)
- เป็นวัสดุผสมระหว่างเซรามิกและโลหะ ทำให้มีความแข็งแรงและทนต่อการสึกหรอสูง
- ให้ผิวงานที่เรียบเนียน เหมาะสำหรับงานเก็บผิวละเอียดและการกลึงความเร็วสูง
- มีความเปราะกว่าคาร์ไบด์แต่ทนต่อการเกิดออกซิเดชันได้ดี
4. เพชรสังเคราะห์ (PCD - Polycrystalline Diamond)
- มีความแข็งสูงสุดในบรรดาวัสดุเม็ดมีดทั้งหมด
- เหมาะสำหรับการตัดวัสดุที่แข็งและเปราะ เช่น อะลูมิเนียม โลหะผสมทองแดง และคอมโพสิต
- ใช้งานได้ยาวนานแต่มีต้นทุนสูงกว่าวัสดุอื่น ๆ
5. โบรอนไนไตรด์ก้อนผลึก (CBN - Cubic Boron Nitride)
- เหมาะสำหรับงานตัดเฉือนเหล็กชุบแข็งและโลหะที่มีความแข็งสูง
- ทนต่ออุณหภูมิสูงมาก ช่วยให้สามารถใช้งานที่ความเร็วรอบสูงได้
- มีราคาสูงแต่ให้ความคุ้มค่าในงานที่ต้องการคุณภาพสูง
ประเภทของเม็ดมีด Insert ตามการใช้งาน
1. เม็ดมีดสำหรับงานกลึง (Turning Inserts)
- ใช้ในเครื่องกลึง CNC และเครื่องกลึงทั่วไป
- มีหลายรูปทรง เช่น สามเหลี่ยม, สี่เหลี่ยม, หกเหลี่ยม
- มีคมตัดสำหรับการกลึงปอก, กลึงเกลียว, กลึงละเอียด และกลึงหนัก
- สามารถเคลือบสารป้องกันการสึกหรอ เช่น TiN (Titanium Nitride) หรือ TiAlN (Titanium Aluminum Nitride) เพื่อเพิ่มความทนทาน
2. เม็ดมีดสำหรับงานกัด (Milling Inserts)
- ใช้ในเครื่องกัด CNC และเครื่องกัดทั่วไป
- มีหลายรูปแบบ เช่น แบบฟันกัด, แบบคัตเตอร์หัวบอล
- สามารถใช้กับวัสดุต่าง ๆ เช่น เหล็ก, อะลูมิเนียม, ไทเทเนียม
- บางรุ่นสามารถเปลี่ยนมุมคมตัดเพื่อยืดอายุการใช้งาน
3. เม็ดมีดสำหรับงานเจาะ (Drilling Inserts)
- ใช้ในดอกสว่านแบบเปลี่ยนเม็ดมีดได้
- ช่วยให้สามารถเจาะวัสดุแข็งได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ลดต้นทุนเนื่องจากไม่ต้องเปลี่ยนดอกสว่านทั้งชุด
- มีหลากหลายมุมเจาะเพื่อให้เหมาะกับงานประเภทต่าง ๆ เช่น งานเจาะลึกหรืองานเจาะความละเอียดสูง
4. เม็ดมีดสำหรับงานเซาะร่องและตัด (Grooving & Parting Inserts)
- ใช้สำหรับตัดชิ้นงานออกจากแท่งโลหะหรือทำร่องบนผิวงาน
- มีหลายขนาดและความลึกของร่องให้เลือก
- บางรุ่นออกแบบให้มีความแข็งแรงสูงเพื่อลดการแตกหักขณะใช้งาน
5. เม็ดมีดสำหรับงานเก็บผิวละเอียด (Finishing Inserts)
- ใช้สำหรับปรับแต่งผิวชิ้นงานให้เรียบเนียน
- มักใช้กับวัสดุที่ต้องการความแม่นยำสูง เช่น ชิ้นส่วนยานยนต์และอากาศยาน
- มีการเคลือบผิวพิเศษเพื่อให้สามารถใช้งานได้ยาวนานขึ้น
วิธีเลือกเม็ดมีดให้เหมาะกับงาน
- เลือกวัสดุของเม็ดมีด - ควรเลือกวัสดุที่เหมาะสมกับวัสดุของชิ้นงาน เช่น คาร์ไบด์เหมาะกับงานหนัก เซรามิกเหมาะกับงานความเร็วสูง
- พิจารณามุมตัดและรูปทรงของเม็ดมีด - มุมตัดที่เหมาะสมช่วยลดแรงต้านและเพิ่มประสิทธิภาพการตัด
- เลือกการเคลือบที่เหมาะสม - สารเคลือบช่วยลดการสึกหรอและเพิ่มอายุการใช้งาน
- ตรวจสอบเงื่อนไขการทำงาน - เช่น ความเร็วรอบของเครื่องจักรและอัตราป้อน (Feed Rate) ที่ใช้กับเม็ดมีด
สรุป
เม็ดมีด Insert เป็นเครื่องมือตัดที่ช่วยเพิ่มความสะดวกและประหยัดต้นทุนในงานกลึง กัด เจาะ และตัดโลหะ การเลือกใช้เม็ดมีดที่เหมาะสมกับประเภทของงานจะช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดการสึกหรอ และยืดอายุการใช้งานของเครื่องมือตัดได้อย่างดีเยี่ยม นอกจากนี้ การเลือกวัสดุ การเคลือบ และรูปทรงที่เหมาะสม จะช่วยให้การตัดเฉือนมีคุณภาพดีขึ้นและลดต้นทุนการผลิตในระยะยาว